جزئیات حذف ۴ صفر از پول ملی/تغییر نام ریال بستگی به تایید مجلس دارد

جعفر مهدی زاده روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، با بیان اینکه موضوع اصلاح پول ملی یا حذف ۴ صفر، در گذشته نیز سابقه داشته و بیش از ۱۲ سال یعنی از اواخر دهه ۸۰ خورشیدی تاکنون مطرح است، افزود: در این مدت این موضوع بارها مطرح شده و حتی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در مطالعات بسیار عمیق در قالب پروژه های مطالعاتی درباره این مسئله انجام داده است.
وی با اشاره به اینکه به لحاظ مفهومی و نظری شاید موضوع پیچیدگی خاصی نداشته باشد، ادامه داد: ولی واقعیت این است که حذف ۴ صفر و اصلاح پول ملی موضوعی است که از نظر لجستیک، پیچیدگی های بسیاری دارد و نیازمند هماهنگی با تمامی دستگاه های ذی ربط بوده و خواهان عزم و اراده ملی برای اجرای آن در تمامی بخش هاست.
مدیر کل سیاست های اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: پیچیدگی این موضوع شامل تغییر حسابرسی ها، تغییر دفاتر، اصلاحات حقوقی از جمله قانون چک، مطالبات و دیون اشخاص از یکدیگر، تغییرات در نرم‌افزارها، حوزه قیمت‌گذاری‌ها، بورس، بازار سرمایه، حوزه تولید و دیگر موارد است که باید بصورت دقیق مشخص شود؛ بطور مثال در حوزه تولید باید معلوم باشد که این طرح باید به چه شکلی باید اجرا شود.

دو روش برای اجرای حذف صفر
وی با بیان اینکه این طرح می تواند به دو شکل اجرایی شود، تصریح کرد: یک دوره گذار وجود دارد که در این دوره گذار یک کد جدید معرفی می شود و یا اینکه بصورت ناگهانی این موضوع اجرایی شود که می تواند پیچیدگی های خاصی داشته باشد و بار تولیدی را بر بانک مرکزی بیشتر کند.
مهدی زاده با تاکید بر اینکه درباره تمامی این مسایل بررسی های مفصلی صورت گرفته است، اظهار داشت: ولی این پروژه خیلی قدیمی است و اجرای آن نیز از سال های قبل آغاز شده است؛ ما در بانک مرکزی ۴ صفر را از پول های چاپ شده جدید ملی محو کردیم، ولی اجرای این موضوع در حوزه اسکناس است و به پول ملی و تولید آن مربوط می شود، به هر حال مسایل دیگری در کنار این موضوع مطرح است، مانند اطلاع رسانی و روابط عمومی گسترده تا بتواند تمامی ابعاد آن را برای مردم بطور کامل بیان کند.
وی با اشاره به اینکه اینکه پیش از این موضوع حذف صفر و تغییر واحد پول ملی در قالب یک لایحه به مجلس ارسال شده بود، ادامه داد: سیر این لایحه این است که اول در کمیسیون اقتصادی طرح و به تصویب رسید، سپس نمایندگان مجلس نیز در صحن علنی آن را تصویب کردند و برای تایید به شورای نگهبان فرستادند، اما در شورای نگهبان ایرادی گرفته شد و دوباره به مجلس برای بررسی ارسال شد که با رفع اشکال آن در کمیسیون اقتصادی دوباره در نوبت طرح در صحن مجلس قرار دارد.
مدیرکل سیاست های اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه خط سیر و پیش نیازهای اجرایی برای حذف ۴ صفر از پول ملی کاملا مشخص است، افزود: در عین حال باید پیش نیازهای اجرایی آن مشخص شود، اما بیشتر موارد تقریبا برای اجرا آماده است.
نمی توانیم دو نوع ریال داشته باشیم
وی با اشاره به اینکه برای تغییر نام ریال از نظر اجرایی پیچیدگی های فراوانی وجود دارد، تصریح کرد: اگر نخواهیم نام ریال را تغییر دهیم چون یک دوره گذار داریم، نمی توانیم در این دوره دو نوع ریال داشته باشیم و این باعث می شود که دوبار تولید اسکناس کنیم.
مهدی زاده خاطر نشان کرد: تجربه‌ای که در ترکیه بوده، لیر جدید همزمان با لیر قدیم جریان داشته ولی بعد از آن لیر جدید تولید شد و جایگزین لیر قدیمی شد.
وی با بیان اینکه هر صفر که به قیمت یک کالا افزوده می شود، یعنی قیمت آن کالا ۱۰ برابر شده است، ادامه داد: به لحاظ محاسباتی اگر تورم ۲۵ درصد در بلند مدت داشته باشیم، ۴۰ سال طول می کشد که یک صفر به قیمت آن کالا اضافه شود. حتی در شرایط تورمی امروز نیز اجرای طرح توجیه پذیر است و اگر این موضوع با یک اصلاحات اقتصادی و ساختاری اجرا شود و اگر عملا هم تورم کنترل شود، پایداری و مانایی بیشتری در دوره طولانی تری خواهد داشت.
مدیرکل سیاست های اقتصادی بانک مرکزی خاطر نشان کرد: حتی اگر اصلاحات گفته شده اگر انجام نشود، نافی این طرح نیست، ولی به لحاظ کمی، درست است که سهم اسکناس در نظام پرداخت بسیار کم شده اما هنوز افرادی هستند که ترجیح می دهند که از فیزیک اسکناس استفاده کنند.
هنوز متقاضی اسکناس وجود دارد
وی با بیان اینکه برای استفاده از اسکناس بار بسیاری در حوزه تولید اسکناس به بانک مرکزی وارد می شود، خاطر نشان کرد: امروز با استفاده از کارت های نقدی این بار کاهش یافته اما همچنان متقاضی اسکناس در جامعه وجود دارد. در حوزه ارقام و اعداد نیز مانند خوانش حساب های ملی، کاری بسیار سخت است.
مهدی زاده درباره کنترل تورم و سپس اجرای این طرح نیز اظهار داشت: یکی از ملاحظات بحث اجرای موضوع بود و نیاز به این داشتیم که حجم زیادی از اسکناس را تولید کنیم ولی خوشبختانه با کمک شرکت های دانش بنیان و جایگزین کردن بخشی از نیازها مانند جوهر، واتر مارک و بخشی دیگر از ملزومات اسکناس توانستیم در داخل آن را تولید کنیم و مشکلات تحریم را نیز توانستیم تا حد زیادی برطرف کنیم.
وی با اشاره به اینکه قطعا در شرایط با ثبات و رفع تحریم های بین المللی این اقدام مثمرثمرتر خواهد بود، اظهار داشت: هرچه شرایط با ثبات تر باشد، قطعا اجرای این طرح ثمرات بیشتری خواهد داشت.
گفتنی است؛ محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی در اولین روز همایش نظام نظام پولی و بانکی گفت که این نهاد ناظر در سال جاری حذف ۴ صفر از پول ملی را پیگیری خواهد کرد.